การุณยฆาตวาระสุดท้ายของชีวิต

การุณยฆาต หรือ Euthanasia เป็นภาษากรีก ประกอบด้วยคำศัพท์ 2 คำ คือ eu หมายถึง good และ thanatos หมายถึง death แปลรวมความว่า ตายดี ตายอย่างสงบ โดยจะลงมือกระทำให้ผู้ป่วยตายโดยเจตนาและต้องเป็นการได้รับการช่วยเหลือจากบุคลากรทางการแพทย์เท่านั้น        

 แนวคิดตะวันตกสำหรับ "การุณยฆาต" มีข้อพิจารณา 3 ประการ คือ         

1. เมื่ออยู่ในภาวะเจ็บปวดทรมานอย่างแสนสาหัส        

2. สิทธิส่วนบุคคลที่จะยุติชีวิตลง         

3. บุคคลไม่ควรจะถูกบังคับให้ยืดชีวิตออกไปในสภาพที่ช่วยตนเองไม่ได้ และไร้การรับรู้ทางสมอง

การุณยฆาต มีอยู่ 3 รูปแบบ

1. การุณยฆาตเชิงรับ เป็นวิธีที่ยอมรับกันทั่วไป คือ การตัดการรักษา ในกรณีที่ผู้ป่วยแสดงเจตจำนงเอาไว้ก่อนว่าหากอยู่ในสภาวะหมดทางรักษาแล้ว ให้บุคลากรทางการแพทย์หยุดการรักษา โดยไม่พึ่งเครื่องมือช่วยยื้อชีวิต จนกว่าจะจากไปเอง 

2. การุณยฆาตเชิงสงบ คือ การุณยฆาตที่กระทำโดยการหยุดให้ปัจจัยดำรงชีวิตแก่ผู้ป่วย ซึ่งวิธีนี้เป็นที่ถกเถียงอยู่ในปัจจุบัน

3. การุณยฆาตเชิงรุก ซึ่งวิธีนี้กฏหมายไทยและประเทศส่วนใหญ่ไม่ยอมรับ เพราะบุคลากรทางการแพทย์จะเป็นผู้เร่งให้ผู้ป่วยในสภาวะหมดทางรักษาได้จากไปอย่างสงบเร็วขึ้น

การุณยฆาตในสัตว์ทดลอง

สามารถทำได้โดยใช้สารเคมี เช่น การใช้ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือการใช้ยาฉีด Pentobarbital เป็นต้น และโดยใช้วิธีทางกายภาพ เช่น การดึงคอ เป็นต้น ซึ่งจะต้องเป็นวิธีที่ก่อให้เกิดความเครียดต่อตัวสัตว์น้อยที่สุด ไม่ส่งผลกระทบต่องานวิจัย รวมถึงมีความปลอดภัยต่อผู้ปฏิบัติงาน ดังนั้น ผู้ทำการการุณยฆาตควรเป็นบุคคลที่มีความชำนาญในวิธีปฏิบัติ เพื่อให้มั่นใจได้ว่ากระบวนการการุณยฆาตมีการดำเนินการอย่างถูกต้องเหมาะสม เป็นไปอย่างมีจริยธรรม มนุษยธรรม และสวัสดิภาพที่ดีของสัตว์ทดลอง